Morse-virus
Kennis van de morsecode is voor mij niet bijzonder. Besmetting door het morsetelegrafie-virus geschiedde net als door ieder andere kinderziekte-virus. Het gebeurde op ongeveer mijn 10e of 11e. Mijn leven zonder kennis van Morse en morsecode is daarom tot een relatief korte periode beperkt gebleven.
Ik kreeg voor kerst 1965, zijnde een boekenwurm, een jeugdboek met er in verteld historische en bijzondere gebeurtenissen/mensen. Waaronder een beknopte biografie van onze heer professor S.F.B. Morse. Met uiteraard zijn morsecode er bij, die me meteen immens fascineerde, ik staarde er steeds weer naar - een mogelijkheid, op een boeiende manier "anders" te kunnen communiceren. Ik probeerde toen op gegeven moment, de code van buiten op te schrijven, wat na verloop van tijd ook lukte. Daarna werden geheime dingen in morsecode te papier gebracht, want familie enz. kenden geen morsecode. Vervolgens zocht ik op onze radio (helaas zonder korte golf er op) thuis in de keuken steeds weer morse-stations op (herinner me nog die "vvv vvv vvv de dam dam dam"-kadans op de middengolf, het eindloos-bandje van Norddeich Radio). Een "afvalproduct" daarvan was, dat ik zodoende Radio Luxembourg op middengolf 208 m vond;. 's Avonds luisterde ik erg graag naar het Engelse programma vanwege zijn Motown Music.
Daarna volgen er twee stormachtig-actieve jaren, waar ik alleen voor de gein op een morse-cursus voor kinderen zat. We gingen niet verder dan 6 woorden per minuut snelheid. Uit bouwdozen ontstonden steeds weer morsetoestellen en zoemers. Midden- en kortegolf-detector-ontvangers was maar een korte tijd beschoren, omdat ze i.p.v. het bijgeleverde ca. 40 cm lange alu-sprietje ook met aarding aan de waterkraan en 20 m beldraad als binnen-antenne tegen de kanten van het ouderlijk keuken-plafond (dus 'n soort horizontale loop met meerdere windingen) op de 1e verdieping van een 3 verdiepingen-flatgebouw alleen maar de sterkste omroepzender in de buurt uit de lucht konden pikken. Uiterst vervelend vond ik, dat de bouwinstructies en ook boeken uit de bibliotheek de bouw van zenders steeds in het duister lieten.
Na immers meer dan 2 jaar werd het alleen tegen mezelf kunnen seinen wat saai - vriendjes ervoor te strikken lukte nooit - en ging dit acuut infectiestadium over in een symptoomloos chronisch, want door school met mijn matige aanleg voor o.a. wiskunde; katechisatie en tijdvretende speciale gymnastieklessen om mijn kromme boekenworm-rug weer recht te krijgen, lag toen een cursus zendamateur niet binnen het bereik van het mogelijke. En zou het dat wel geweest zijn, was ik toch nog veel te jong geweest voor een machtiging. Dus had ook dan nog niet mijn piepjes via een clubstation de ether mogen in slingeren om te horen, waar ze elders op die voor mijn toenmalige leeftijd onvoorstelbaar grote aardbol weer neer zouden dalen.
Hoe mijn morsetelegrafie-virus in ruste na ca. 20 jaar op eens weer actief werd en me onverbiddelijk ertoe dreef, zelfs de hoogste zendmachtiging te halen teneinde mijn oude jeugddroom toch noch uit te doen komen: communiceren op "een geheel andere manier", is een verhaal apart.
Dit begon met de telex in mijn nieuwe baan in 1983.
Vergelijkingen tussen computers, besturingssystemen, programma's, elektronische en biologische virussen met mensen dringen zich soms op: Zoals software in eproms ingebrand wordt en daardoor hardware wordt, schijnt er in mijn erfelijk material een "punt-streep-matrix" aanwezig te zijn, die zo rond mijn 11e haar software kreeg "ingebrand"; en bijna 20 jaar later "op één poot lopend" op de "mark" zelfs telex/radioteletype kon herleiden tot..?!. Of dit zeer potente virus met het uniek vermogen, zich als iets anders voor te kunnen doen, kwam toen in mijn "personal-brain-bootsector" te zitten. Waarna hij na 'n sluimerperiode van abt 15 jaar door een "Reset" weer werd geactiveerd. Om na een periode van gewenning déze keer echter onvermurwbaar zijn tol op te eisen. Want voor het plezier, door het morse-virus bezeten te zijn, moet iets worden terug gedaan!
Na de reeds beschreven paar jaar eind de 60er jaren doofde geleidelijk het heilige telegrafievuur. Bovendien moest ik ook een beslissing over mijn toekomstige baan en studie daarvoor nemen.
Na hobbymatig uitstapje naar de motorsport volgde aangename inspanning op een cursus Nederlands, die samen met mijn nieuwsgierigheid ervoor zorgde, dat ik in Nederland verzeild raakte, getrouwd en voorlopig werkloos.
Een uitzendbureau hielp me naar eigen wens als "manusje van alles/productiemedewerker" aan werk op het verkoopkantoor van mijn huidige werkgever. Op mijn eerste beroep was ik uitgekeken resp. wilde nu andere ervaringen opdoen
Tijdens op mijn eerste dag op mijn nieuw QRL door een collega aan mijn toekomstige andere collega's voorgesteld te worden hoorde ik op de achtergrond een vreemd en toch bekend geluid; en kwam op gegeven moment oog in oog met de oorzaak daarvan in een aparte kamer.
Meteen werd ik door die daar geplaatste grijze, ratelende Siemens T 1000-ponsband-telex aangetrokken: ònweerstaanbaar, bijna magisch. Een uiterst vreemde gewaarwording op je bijna 30e. Om in katzwijm te geraken door een machine! En het leukste was, dat een van mijn nieuwe taken was, deze machine te leren bedienen!
Met spiekbriefje, zweet in handen en op voorhoofd werkte ik, ex medisch analiste, mij op deze telex in: stationair ponsband maken, fouten erin corrigeren, verzenden.
Vooral verzending/ontvangst noopten mij tot "meditatie": welke weg zullen wel die doorgelichte ponsband-gaatjes nemen resp. hebben genomen, door fotodiode in elektrische impulsen omgezet, achter dat stopcontact daar, om in bijna dezelfde seconde honderden/duizenden kilometers ver weg - wel ook met straalverbindingen op hun traject - op hun plaats van bestemming door de daar / hier aanwezige telex naar weer leesbaar schrift te worden omgezet.
Soms liep het eens fout. B.v. zeer delicaat om in één correctie letters èn cijfers/leestekens te hebben. Bij een foutief (niet) gebruikte cijfer-letter-omschakeling op ponsband verscheen de volgende tekst aan zend- en ontvangstkant als wartaal. Of bij spoedklussen stond aan de andere kant reeds iemand het binnenkomende telex mee te lezen. Voor tijdbesparing kon door de ontvangstkant "op afstand" door meerdere keren achter elkaar de "e" aan te slaan in zulke gevallen het zendende ponsband worden gestopt, zelfs een akoestisch attentiesein in werking worden gesteld t.b.v. ruggespraak resp. "ruggegetyp" bij kennelijk onbewaakt zendende telex. Zo kwamen af en toe "gesprekken" tot stand. Voor mij het einde, want met transporteurs kon er vaak ook 'n grap van af.
Met echter de komst in ons bedrijf van stille computer-met-telex-interface vier jaar later werden zulke 2-weg-telexverbindingen technisch onmogelijk (leve de vooruitgang…).
Zo'n anderhalf jaar bleef dit zo doorsudderen, van uitzendkracht promoveerde ik bovendien tot vaste medewerkster.
Intussen had ik ook een amateur-tijdschrift ontdekt, dat behalve over microcomputers ook ging over telex/RTTY: wat in PA zelfs ongelicenseerde mensen mee op dit gebied konden doen, en wat aan wetenswaardigs, te koop en te knutsel was op deze sector.
Mijn nieuwe draadloze hobby zou ik dus eerst met een mooi stabiele ontvanger en vooral een buitenantenne gaan beginnen, om lekker ambassades en persbureau's af te kunnen tappen. Met een klein, toch gauw belangrijker wordend nadeel: telex/radioteletype (RTTY) zou ik alleen kunnen ontvangen en niet zelf mogen plegen "buiten kantooruren". Dit begon me hoe langer hoe meer toch op te breken. Er diende zich een oplossing aan.
In onze TV-gids was al jaren een een pagina-grote advertentie van een uiterst bekend afstandsopleidingsinstituut nr Leiden opgenomen. Wanneer ik van tijd tot tijd deze advertentie bestudeerde, kwam ik in deze lijst steeds weer de opleiding "zendamateur C, D" tegen. Dit zou de uitweg kunnen zijn!
Want C amateurs mochten RTTY plegen op de amateurfrequenties, wist ik uit mijn groeiende stapel amateur-literatuur.
Zat op zekere avond – mijn echtgenoot was die avond nog op werk - wéér ogenschijnlijk vruchteloos te overpeinzen of ik deze opleiding wel vol zou kunnen houden vanwege mijn matige wiskunde /natuurkundeknobbel. Om al te lichtvaardig aan een cursus te beginnen voorkwam de prijs van die afstandsopleiding alleen al...
Tot zo ver was ik al zo vaak gevorderd in mijn overpeinzingen, die ook nu weer in de bekende cirkel begonnen rond te draaien: "voldoende volharding, voldoende motivatie aanwezig?" Bij het laatste moest ik achter mijn oor krabben. Want de laatste tijd had RTTY om onverklaarbare reden een stuk van haar fascinatie verloren.
Juist toen ik me klaar begon te voelen om mijn oude jeugddroom weer op te pakken en zendamateur te worden werd mij door een onbekende kracht de bodem onder mijn voeten weggetrokken: als RTTY me niet zo erg meer interesseerde hoefde ik toch ook geen cursus zendamateur meer te volgen!
Deze keer echter had ik echter op eens het gevoel als of er iets vóór mij gaande was, maar ik dit niet kon zien.
Het was de dag van het Grote Démasqué.
"RTTY is..." vervolgde op eens mijn hoofd zonder mijn eigen toedoen, "...toch slechts voor kantoorgebruik verder ontwikkelde MORSE-code!"
Káá-BAMM !! - Op dit moment hadden twee hersen-tandwieltjes elkaar gevonden en met torenklokachtig dondergeraas in elkaar gegrepen. Na anderhalf jaar kwam mijn heden in bewust contact met het verre verleden en de ware Jacob werd zichtbaar! Mijn goed oud morse virus had dit moment gekozen om nu definitief zijn RTTY camouflagepak af te werpen - dat was alleen geweest om mij te laten wennen aan zijn toekomstige eisen! - met een brede grijns, omdat hij mij zo lange tijd aan mijn neus om de tuin had weten te leiden. En hij wist dat ik niet een tweede keer ook maar tijdelijk van hem af zou komen! Uit het verre verleden explodeerde mijn oude morse koorts in al zijn oude kracht nu helemaal het heden in.
Vanwege ouderwets ontvlamde nieuwsgierigheid werd de studiegids "D amateur" aangevraagd en schreef ik me voor die cursus in, want mijn virus bleef zich opdringen en er op aandringen: dat hij me door ook donkerste studiemomenten van "ik zie het niet meer zitten" veilig heen zou slepen. Inderdaad.
Na het D-examen kwam het C-examen, en daarna het zogenaamd moeilijkste A-examen: morsetelegrafie verstaan en zenden op snelheid 12 woorden per minuut.
En dit laatste examen is ook weer een verhaal apart.
Waarschijnlijk heeft er iemand erg krom gelegen van het lachen.
